Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Gentiana lutea & Osmunda regalis

fotò
fotò
Genciano

Gentiana lutea

Gentianaceae

Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.

Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.

Descripcioun :
La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.

Usanço :
Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).

Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae


Ordre : Gentianales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre

Liò : Pasquié - Prado umido - Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753

fotò
fotò
Erbo-dóu-matelot

Osmunda regalis

Osmundaceae

Noms en français : Fougère royale, Osmonde royale.

Descripcioun :
L'erbo-dóu-matelot trachis dins li relarg séusous de Prouvènço. Es un grand féuse que pòu faire fin qu'à dous mètre d'aut. Li foundo soun longo e d'un vert clar. D'ùni porton en bout li soro, e alor soun soun mai torso e sarrado.

Usanço :
Pèr F. Mistral, bessai sarié estado utilisado, emé l'erbo-de-la-routo, contro lou mau-de-terro (escourbut-TDF). Emé la racino se fasié uno poumado contro li macaduro. Tambèn la racino ajudo à pissa, es astringènto e purgativo.

Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : Foundo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Osmunda
Famiho : Osmundaceae


Ordre : Osmundales

Coulour de la flour : Ges de flour
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Ges de flour
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Vo
Jun à avoust

Liò : Riéu - Sourgènt - Tourbiero - Roucas bagna
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Cousmoupoulito
Ref. sc. : Osmunda regalis L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
C
ges
ges
ges

Gentiana lutea & Osmunda regalis

ges
ges
ges
ges
ges
C
C
CC

Coumpara Genciano emé uno autro planto

fotò

Coumpara Erbo-dóu-matelot emé uno autro planto

fotò